Αρχές
Ιουνίου 2011 μου ανατέθηκε από τον κ. Σπαντιδάκη να κάνω μια μικρή παρουσίαση
τριών βασικών εκπροσώπων του συμπεριφορισμού: Skiner, Thorndike και Pavlov (εμφανίζονται στη στήλη δεξιά)
Για καλύτερη παρουσία και ενημέρωση και άλλων συναδέλφων κατασκεύασα το παρόν ιστολόγιο http://pake-behav.blogspot.com στο
οποίο μπορεί κανείς να ανατρέξει για να δει τη σχετική δραστηριότητα.
Οι θεωρίες του συμπεριφορισμού (behaviorism) λαμβάνουν υπόψη μόνο τις αλλαγές στην παρατηρούμενη συμπεριφορά.
Στο πλαίσιο αυτό η μάθηση προσδιορίζεται ως η
σύνδεση ερεθισμάτων από το περιβάλλον και ανταπόκρισης του ατόμου σε
αυτά. Κάθε είδος μάθησης, κατά τους συμπεριφοριστές, όσο πολύπλοκη και αν είναι,
μπορεί πάντοτε να αναλυθεί σε στοιχειωδέστερα τμήματα.
Εκπαιδευτική εφαρμογή της παραπάνω θεώρησης υπήρξε η
προγραμματισμένη διδασκαλία, οι
διδακτικές μηχανές, τα λογισμικά
καθοδήγησης ή εκμάθησης (tutorials) και τα λογισμικά εξάσκησης και πρακτικής (drill and practice).
Ο
συμπεριφορισμός έχει τις ρίζες του στις εργασίες των Edward Thorndike (1913)
και Ivan Pavlov (1927). Οι δυο αυτοί ερευνητές εκτός από θεμελιωτές είναι και
οι εκπρόσωποι των δυο κυριότερων μορφών ή τάσεων του συμπεριφορισμού:
α) Της κλασσικής υποκατάστασης- διασύνδεσης (ερέθισμα –
αντίδραση), που παρουσίασε ο Ivan Pavlov και προώθησε ο John Watson και
β) Της συντελεστικής υποκατάστασης που παρουσίασε ο
Edward Thorndike και προώθησε ο B.F. Skinner.
Οι αρχές της μάθησης στο πλαίσιο του
συμπεριφορισμού βασίζονται στην ενεργό συμμετοχή του μαθητή, τη
δόμηση της διδακτέας ύλης σε διαχειρίσημες από το μαθητή διδακτικές ενότητες,
την κλιμακωτή αύξηση του βαθμού δυσκολίας στη διδακτέα ύλη, την άμεση
επανατροφοδότηση (ένδειξη σωστού-λάθους) στις απαντήσεις του μαθητή, καθώς και
τη χρήση ποινών-αμοιβών.
Ο
συμπεριφορισμός κυριάρχησε στο μεγαλύτερο μέρος του εικοστού αιώνα σε όλα τα
εκπαιδευτικά συστήματα των προηγμένων χωρών. Συνέβαλε στην οργάνωση της
διδασκαλίας κατά τέτοιο τρόπο, ώστε να παρέχονται οι πληροφορίες σταδιακά και
ιεραρχικά δομημένες.
Η θεωρία του συμπεριφορισμού έχει
αξιοποιηθεί για τη δημιουργία διδακτικών πακέτων-λογισμικών για εξάσκηση και εκγύμναση και αξιολόγηση
επιπέδου γνώσεων σε ένα διδακτικό αντικείμενο. Πρόκειται συνήθως για
εκπαιδευτικά λογισμικά με σειριακή - γραμμική οργάνωση της πληροφορίας, σε
μικρές ενότητες, όπου ο μαθητής απαντά σωστά σε ερωτήσεις κλειστού τύπου για να μεταβεί από τη μία ενότητα στην άλλη
(κλασσικό παράδειγμα δωρεάν λογισμικού με το οποίο μπορούμε να δημιουργήσουμε
τέτοιου είδους ερωτήσεις είναι το Hot potatoes http://hotpot.uvic.ca/ )
Πηγές-Βιβλιογραφία
 |
| Skiner |
 |
| Thorndike |
 |
| Pavlov |
